محمد فرزندحسام الدین حسن، معروف به ابن حسام، شاعر، فقیه و اندیشمند قرن هشتم و نهم هجری است.

ابن حسام خوسفی سال 782 ق در شهر خوسف بیرجند به دنیا آمد.
خاندان او تا نُه پشت اهل فضل و علم و ارشاد بوده‌اند؛ و نیای او شمس‌الدین زاهد، به پارسایی و عبادت معروف بوده‌است.
بيشتر تذكره نويسان ابن حسام را شاعري صاحب فضل و او را مردي وارسته و قانع كه روزها از صبح تا شام به كار كشاورزي اشتغال داشته و ضمنأ اشعار خود را در همين مواقع يادداشت مي كرده ، دانسته اند . ابن حسام از علو طبع و اتكال به خداوند غافل نبوده و كمبود هاي زندگي مادي را بر سرافرازي معنوي ترجيح داده است :
همه سال و مه روي در گوشه اي
قناعت نموم به كم توشهاي
به يكقرص جو تا شب از بامگاه
قناعت كنم همچو خورشيد وماه
شكمچون به يك نان توان كرد سير
مكش منت سفرة اردشير
بساز اي جوانمرد با آب جوي
ز جلابطائي برو دست شوي
ترا چون متاع سخن داده اند
مجوي آنچه بهر تو ننهاده اند

ابن حسام اعتقاد راسخي به ولايت اهل بيت (ع) و دوستي پيامبر (ص) داشته، به مدح و منقبت آنان پرداخته است.
ایشان در سال ۸۷۵ ق چشم از جهان فرو بست. مقبره ایشان در زادگاهش ، خوسف و بر روی تپه ای سنگی که مشرف به مزارع و باغستان ها واقع میباشد که محل زیارت علاقه مندان به ایشان است.

آثار ابن حسام:
دیوان اشعار ، نظم نثر اللالی ،خاوران نامه

مطالب مرتبط:
گزیده اشعار ابن حسام